Vorige week maandag had ik een vergadering van de raad van toezicht van het Nationaal Fonds Kinderhulp. Hier hoorde ik dat het fonds in de eerste helft van het jaar meer aanvragen voor hulp heeft gekregen dan ooit tevoren. Voor ons is dat een teken dat armoede – we richten ons op kinderen die in armoede opgroeien, wat betekent dat de ouders arm zijn – in Nederland eerder toeneemt dan afneemt. In dezelfde vergadering bespraken we dat er een grote behoefte is aan bedden met matrassen en aan brillen.
Onbegrijpelijke situatie
Mijn eerste reactie was: zijn we nu helemaal gek geworden? Hoe kan het dat er in een van de rijkste landen ter wereld kinderen zijn die geen bed hebben of geen nieuwe bril kunnen kopen als die van hen stuk is? Dat is toch niet normaal? En mijn tweede reactie was: wie moeten we hiervoor bellen? Kunnen we met BeterBed of Auping of wie dan ook een actie hiervoor opzetten? En wat als Hans Anders, Pearl of Specsavers nu de tweede of derde bril gratis geeft aan deze kinderen, zoals ze continu adverteren? Dit moet toch met een beetje creativiteit en sociaal gevoel op te lossen zijn?
Het pleidooi van Tim ‘S Jongers
Later in de week sprak Tim ‘S Jongers, auteur van het recent gepubliceerde boek ‘Armoede uitgelegd aan mensen met geld’, op het jaarcongres van het Nationaal Programma Arnhem Oost. In zijn pleidooi introduceerde hij de term monoproblematiek, waarmee hij bedoelde dat we het grote probleem van armoede proberen op te lossen door allerlei acties op deelproblemen te initiëren, in plaats van naar de multiproblematiek te kijken en deze integraal aan te pakken. Met andere woorden: heb je geen bed, dan regelen we een bed of een toeslag, of verhogen we het minimumloon of de uitkering. Maar daarmee los je het grotere probleem, de echte armoede die vaak van generatie op generatie overgaat maar je ook zomaar kan overkomen wanneer je bijvoorbeeld gaat scheiden, je baan kwijtraakt of ziek wordt, niet op. Volgens hem moeten kansenongelijkheid en de grote verschillen tussen rijk en arm aangepakt worden, en moet er geïnvesteerd worden in leefomstandigheden, gezondheid en onderwijs voor iedereen.
Ik begrijp ‘S Jongers’ punt. En het is ook precies waar het Nationaal Programma Arnhem Oost voor staat. Geen quick fixes, maar een generatie lang investeren in de vijf armste wijken van de stad op het gebied van leefbaarheid & veiligheid, onderwijs & opvoeding en werk & inkomen. Ik geloof hier heel erg in en ben dan ook blij dat ik hieraan een bijdrage mag leveren. Er staan een heleboel projecten op stapel die integraal aangepakt worden, zodat het grotere probleem getackeld wordt en met name de jongeren uit de wijk een heel ander toekomstbeeld kunnen hebben.
Kleine stappen voor een groot probleem
In tegenstelling tot ‘S Jongers denk ik echter dat alle activiteiten op het gebied van armoedebestrijding of verlichting bijdragen aan de uiteindelijke oplossing. Ja, de fietsen die we samen met Leergeld en de Dullertsstichting vanuit Scalabikes aan arme gezinnen geven, lossen armoede niet op. Maar ze maken je wel mobieler, zodat je naar school of naar je werk kunt. Net zoals de menstruatieartikelen die we maandelijks versturen in samenwerking met Always naar meiden die dit niet kunnen betalen, en de zomerpretpakketten van Kinderhulp voor jongeren die niet met vakantie kunnen, bijdragen. Want een groot probleem pak je stapje voor stapje en beetje bij beetje aan. En wat is het alternatief? Niets doen? Geen optie!
Hulp binnen Scalabor
Ook binnen Scalabor zijn er medewerkers en trajectdeelnemers die moeite hebben om de eindjes aan elkaar te knopen of die kampen met schulden. Die proberen we onder andere te helpen door de inzet van onze budgetcoach Hanneke en maatschappelijk werker Maud. Maar ook door het organiseren van allerlei cursussen, de mogelijkheid om tegen een laag bedrag maaltijden te bestellen en het faciliteren van het invullen van belastingaangiftes door de FNV. Afgelopen week sprak ik met vertegenwoordigers van het prachtige initiatief Schuldhulpmaatje, die aangeboden hebben om collega’s met schulden te ondersteunen.
De noodzaak van integraal aanpakken
Allemaal activiteiten die monoproblematiek aanpakken maar die nodig zijn, en die we in een beschaafd land als het onze vooral moeten blijven doen. En terwijl we dat doen, moeten we armoede inderdaad ook via initiatieven als het Nationaal Programma Arnhem-Oost integraal aanpakken!
