Samenwerken naar betere toekomst (blog)

En toen viel – niet geheel onverwacht – het kabinet. Ik heb er een dubbel gevoel bij. Aan de ene kant verliep de samenwerking stroef en werd er te weinig voortgang geboekt op grote dossiers. Aan de andere kant voelt het ook wel een beetje als weglopen voor de verantwoordelijkheid en rijst de vraag wie het dan gaat doen. De uitdagingen zijn gigantisch, we moeten als samenleving veranderen en dat doet pijn en iedereen denkt het beter te weten. Nu zal dat laatste van alle tijd zijn, we zijn nu eenmaal een land van 17 miljoen bondscoaches. Maar mede door social media vinden steeds meer mensen dat ze maar alles lukraak kunnen roepen, waarbij ze op de persoon spelen en het zelfs nodig vinden politici te bedreigen en thuis bij hen langs te gaan. Volledig krankzinnig; neem dan zelf eens verantwoordelijkheid.

DE BELANGRIJKE ROL VAN SOCIAAL ONTWIKKELBEDRIJVEN
Waar ik ook wel een beetje van baal is dat precies op de dag dat het kabinet viel, eindelijk het rapport over de toekomst van de infrastructuur sociale ontwikkelbedrijven naar de Tweede Kamer gestuurd is. Zodat het rapport en de conclusies en aanbevelingen dan na de zomer in de Kamer besproken kon worden. Er bestaat een kans dat de Kamer besluit dat niet te
doen omdat het kabinet demissionair is. En dat zou betekenen dat het op zijn vroegst pas in de zomer van volgend jaar aan de orde komt. Ik hoop echt dat ze dat niet laten gebeuren. Want het is in het belang van kwetsbare werkzoekenden, werkgevers die schreeuwen om mensen en de toekomst van bedrijven zoals Scalabor dat knopen doorgehakt worden.

SCENARIO’S VOOR EEN STERKE TOEKOMST
Even in het kort over het rapport (157 pagina’s schoon aan de haak, voor de liefhebbers Rapport – Onderzoek infrastructuur sociaal ontwikkelbedrijven (overheid.nl); er is met heel veel partijen gesproken over de effecten van de afschaffing van de SW op de ontwikkelbedrijven. Een gedegen analyse die uitmondt in enkele mogelijke scenario’s voor de toekomst. Uit het rapport blijkt duidelijk dat de participatiewet onvoldoende heeft gebracht waar deze voor is bedoeld. Doordat de regie van het Rijk ontbreekt, zijn alle sociaal ontwikkelbedrijven anders georganiseerd. Ook vallen die werkzoekenden die helemaal geen beschut werk nodig hebben, maar die ook (nog) niet zelfstandig zonder begeleiding bij reguliere werkgevers in dienst kunnen, nu tussen wal en schip. En dat terwijl het rapport aangeeft dat er een grote maatschappelijke opbrengst is wanneer mensen wel – al dan niet begeleid – aan de slag zijn. Tenslotte geeft het rapport aan dat binnen het huidige systeem sociaal ontwikkelbedrijven een zeer belangrijke rol kunnen spelen om meer mensen te begeleiden naar zo passend mogelijk werk – beschut, begeleid of bemiddeld na het doorlopen van een ontwikkeltraject.

DE KRACHT VAN SAMENWERKING
Het rapport schetst vervolgens 3 scenario’s voor de toekomst; 1) niets doen 2) een budgetverhoging zodat meer beschutte en begeleide plekken gerealiseerd kunnen worden en 3) een volledige stelselwijziging waarbij het Rijk de regie neemt. Het eerste scenario lijkt mij geen optie en het laatste scenario lijkt mij persoonlijk niet heel realistisch. Ik denk dat het uitgangspunt dat we werkzoekenden zoveel mogelijk moeten begeleiden en bemiddelen naar reguliere werkgevers goed is, wanneer we ons ook realiseren dat er altijd mensen zullen zijn die gebaat zijn bij een beschutte of begeleide werkplek. Sociaal ontwikkelbedrijven kunnen hier een zeer belangrijke rol in spelen, zoals we dat bij Scalabor de afgelopen jaren ook bewezen hebben. Extra budget en een duidelijke positionering van het ontwikkelbedrijf in de regio, zoals in scenario 2 beschreven, zou daarbij heel goed zijn
en helpt in onze eigen regio duizenden inwoners extra aan het werk.

MEDIA, POLITIEK EN DE WEG NAAR VOORUITGANG
Afgelopen zondag besteedde het onderzoeksprogramma Pointer op NPO Radio 1 aandacht aan het feit dat niet iedereen die beschut werk nodig heeft ook daadwerkelijk aan de slag is.
Ook al hebben ontwikkelbedrijven door de uitstroom van SW voldoende ruimte hiervoor. Voor de uitzending kwam Pointer ook bij Scalabor, waarbij ze onder andere in onze nieuwe jongerenafdeling met eigen ogen zagen wat wij doen. Het programma kan je hier terugluisteren ok het Ministerie van Sociale Zaken komt bij ons op bezoek en presenteren we het rapport aan de beleidsmedewerkers en wethouders van de regio. En hopelijk wordt het rapport vervolgens na de zomer besproken in de Kamer. Maar eerst is het zomervakantie! Dat betekent dat ik ook een aantal weken stop met het schrijven van mijn wekelijkse blog. Ik wens iedereen een hele goede zomer toe!