Het roer moet om: pleidooi voor betere arbeidsvoorwaarden en sociale voorzieningen (blog)

Daar gingen ze dan; bijna 200 collega’s die afgelopen woensdag afreisden naar Utrecht om mee te doen aan de grote actie van medewerkers van sociaal ontwikkelbedrijven voor betere arbeidsvoorwaarden. Drie bussen stonden er, twee bij onze locatie aan de Driepoortenweg en een bij de kwekerij in Bergerden. Ook Hart van Nederland was aanwezig; zij volgden collega Harry van Intratuin de hele dag. In Utrecht betrad collega Christa van de beveiliging met een kruiwagen het podium om namens al haar collega’s haar punt te maken: ‘Wij zitten klem en komen niet meer rond,’ was de boodschap.

DE REALITEIT VAN FINANCIËLE WORSTELINGEN
Ik zie dagelijks wat hogere prijzen betekenen voor onze bijna 1.800 medewerkers. Het niet kunnen rondkomen, achterstanden in betalingen van bijvoorbeeld de zorgverzekering en moeite om naar het werk te komen vanwege gestegen reiskosten zijn geen incidenten meer. Vanuit Scalabor proberen we medewerkers te helpen door de inzet van budgetcoaches. We organiseren trainingen over energiebesparingen en het uitkomen met inkomen. Ook verstrekken we gratis menstruatieartikelen, leren we koken met een beperkt budget en zijn we samen op supermarktsafari geweest. Daarnaast hebben we in samenwerking met gemeenten urenuitbreiding mogelijk gemaakt, net als de fiscale uitruil van de eindejaarsuitkering.

GEMEENTEN ROEPEN HET RIJK OP TOT STEUN
Maar dit is niet genoeg. We zouden graag meer doen, maar dit is financieel niet haalbaar en wordt vaak ook beperkt door bindende cao-afspraken. Gemeenten geven aan dat ze ook
zien dat er iets moet gebeuren en dat ze bereid zijn stappen te nemen, maar hiervoor ondersteuning nodig hebben van het Rijk. Deze week wordt er in de vergadering van de VNG een motie behandeld die gesteund wordt door de gemeenten in onze regio. Deze motie roept het Rijk op om over de brug te komen. Helaas geeft het Rijk aan hierin geen partij te zijn. Om deze reden was de minister dan ook niet aanwezig in Utrecht. Zo schuiven we de hete aardappel door. De grote vraag is dan ook hoe we deze impasse kunnen doorbreken.

HET BREDERE VRAAGSTUK
Dit vraagstuk past in een bredere discussie over hoe we in Nederland willen omgaan met onze kwetsbare medeburgers. Hoe moeten we de sociale voorzieningen inrichten? Hoe begeleiden
we inwoners die afhankelijk zijn van de bijstand? Hoe zorgen we voor passend werk? En wat is de rol van sociaal ontwikkelbedrijven hierin? Onlangs heeft het SCP (Sociaal en Cultureel
Planbureau) een rapport uitgebracht dat opnieuw aangeeft dat bijstandsgerechtigden onvoldoende hulp krijgen. Een van de opmerkingen in het rapport is dat de geboden ondersteuning
afhankelijk is van je postcode, oftewel waar je woont.

DE KLOOF EN UITDAGINGEN
Maar kan het werkelijk waar zijn dat je in Groningen anders wordt geholpen dan in Utrecht, of in Zevenaar anders dan in Arnhem? Moeten we de sociale infrastructuur afbreken, terwijl
we deze juist steeds vaker nodig hebben in een krappe arbeidsmarkt en een wereld die voor velen steeds complexer wordt? Moeten we alleen maar kijken naar de directe kosten in plaats
van naar de lange termijn opbrengsten? En laten we juist die mensen die onze hulp nodig hebben in de steek? Er is veel meer mogelijk dan we denken. Laten we het niet over kosten hebben,
maar over investeringen. Mensen kunnen aan de slag, met of zonder begeleiding. Vacatures kunnen worden vervuld en het is mogelijk om rond te komen van je inkomen.

DE ROEP OM VERANDERING
Als we het er allemaal over eens zijn, dan moet er toch iets veranderen? De manifestatie in Utrecht met 8.500 deelnemers was een van de grootste ooit. Volgende week vergadert de VNG (Vereniging van Nederlandse Gemeenten) onder andere over moties met betrekking tot inkomen, en spreekt de Tweede Kamer over aanpassingen in de Participatiewet. Naast het rapport van het SCP zullen er ook rapporten verschijnen over ontwikkelbedrijven en de kosten van Nieuw Beschut. Dat moet toch tot resultaten leiden? Daarom ben ik ook zo enthousiast over het Nationaal Plan Arnhem Oost dat volgende week wordt gepresenteerd. Het is een plan om gedurende een generatie te investeren in vijf wijken in de stad, om echt iets te veranderen, los van beleid en budget. Het is een doorbraak van het systeem. Vanuit Scalabor zullen we in ieder geval ons steentje blijven bijdragen