Arbeidsmarkt met afstand tot mensen [blog]
Vorige week mocht ik op uitnodiging van Emile van Nassau van platform Beschikb@@r meepraten tijdens een webinar over topsport en de arbeidsmarkt. Tijdens de bijeenkomst stelde Emile zijn platform voor als een ontmoetingsplek voor iedereen die een afstand tot de arbeidsmarkt ervaart. Wij hebben het vaak over mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt of een arbeidsmarkt met een afstand tot mensen. Maar Emile gaat veel verder dan dat en sloeg met zijn omschrijving de spijker op zijn kop. Want iedereen ervaart wel eens een afstand tot de arbeidsmarkt. Zeker wanneer je nooit of een tijd lang niet hebt gewerkt, maar ook wanneer je langere tijd in dezelfde baan gezeten hebt: wie zit er op mij te wachten, wat kan ik bijdragen en vooral, waar begin ik?
Topsport en afstand tot arbeidsmarkt
Tijdens het webinar bleek ook dat veel topsporters een afstand tot de arbeidsmarkt ervaren. Ze zijn jarenlang helemaal opgegaan in hun sport, hebben niet altijd tijd gehad voor een studie en hebben geen werkervaring opgedaan. En wat gebeurt er dan wanneer je rond je dertigste klaar bent met je sportcarrière en moet beginnen aan je maatschappelijke carrière? Want op een enkele voetballer na is geen enkele topsporter financieel onafhankelijk aan het einde van zijn sportloopbaan. Vragen die je jezelf dan stelt: wat zou ik willen doen? Wat vind ik leuk? Welke vaardigheden heb ik waar werkgevers iets aan hebben? Dat zijn er bij topsporters best heel wat: doorzettingsvermogen, een winnaarsmentaliteit, omgaan met tegenslagen, kunnen vaak goed samenwerken en hebben levenservaring. Maar hoe maak je dat duidelijk en waar begin je?
Waar word je blij van?
In de afgelopen week sprak ik meerdere vrienden en kennissen die eigenlijk met dezelfde vraag rondlopen. Ze hebben een goede baan, maar zijn toe aan een nieuwe uitdaging. En vervolgens denken ze dan ‘maar wat kan ik eigenlijk, wat zou mijn bijdrage bij een andere organisatie kunnen zijn, hoe maak ik dat duidelijk en waar begin ik?’ Want velen hebben al jarenlang niet meer gesolliciteerd. Welke jobsites op internet zijn interessant of moet ik een headhunter bellen? Kan ik me ook bij het UWV melden als ik niet werkloos ben? En welke dan? De belangrijkste vraag om mee te beginnen is altijd: waar word ik blij van, wat geeft mij energie? De tweede stap is om met meerdere mensen een kop koffie te gaan drinken. Laat hen eens reflecteren op hoe ze jou zien en waar je volgens hen goed in bent. Dat levert vaak hele interessante inzichten op, waardoor je gaat nadenken over banen en mogelijkheden waar je nog nooit aan gedacht had. Nog steeds spreek ik iedere week mensen die een beroep uitoefenen waarvan ik niet wist dat dat bestond. Maar mijn valkuil is dan ook dat ik veel te veel leuk vind!
Vaardigheden boven diploma’s
Mijn dochter heeft afgelopen week haar eindexamen gehaald (als supertrotse vader moest ik dat toch even noemen). Een moment waarop je je ook gaat afvragen: wat wil ik, wat ga ik doen? Heel specifiek, wat ga ik studeren? En hoe kan je op je 18e al weten wat je de volgende 50 jaar gaat doen? Dat is onmogelijk. Een keuze voor een studie betekent wat mij betreft dan ook niet een keuze voor het leven. Het is een volgende stap in je vorming, een volgende trede waarop je vervolgens voortborduurt. Maar dat betekent twee dingen: dat je in een opleiding zorgt dat vaardigheden aan bod komen die je mee kan nemen en dat je je blijft ontwikkelen. Wendbaarheid, dienstverlening, gevoel voor taal of cultuur, samenwerken, techniek, omgaan met veranderingen etc. Het zijn vaardigheden die je kunt gebruiken in verschillende functies over meerdere jaren. Want je kunt nu wel iemand scholen in een bepaald stuk techniek maar diezelfde techniek is er over tien jaar misschien niet meer. Maar met technisch inzicht en het omgaan met veranderingen pak je de nieuwe techniek zo weer op. In dat kader moeten we steeds meer naar vaardigheden gaan kijken en veel minder naar diploma’s. En niet alleen vaardigheden die je in je studie hebt opgedaan maar ook in je werk of bij . En registreer die vaardigheden vervolgens in een zogenaamd Skills paspoort. Inmiddels is daar in allerlei regio’s al heel wat goede ervaring mee opgedaan. Tegelijkertijd moet je blijven investeren in jezelf en jezelf blijven ontwikkelen. Kijk uit naar nieuwe dingen, probeer eens iets nieuws, blijf wendbaar. Daar ben je zelf bij, dat kun je niet aan iemand anders over laten. Waarbij het natuurlijk wel goed is wanneer werkgevers hier ook in investeren.
Waar begin je?
Blijft de vraag bestaan: waar begin ik? En dat is ook wel heel lastig. Wanneer je vanuit een baan zoekt is het UWV of het Werkgeversservicepunt wellicht niet direct het eerste loket. Maar vooral het UWV heeft wel een hele goede website met veel informatie over de arbeidsmarkt. En zij hebben de website werk.nl, waar alle beschikbare vacatures staan uit allerlei bronnen. Praat ook eens met een recruiter of een uitzendbureau. Maar eigenlijk moeten we toe naar één plek in een regio waar vacatures en werkzoekenden samen komen, fysiek en digitaal. Een ‘huis van het werk’ of zo. In de verschillende arbeidsmarktregio’s wordt hier met de oprichting van de regionale mobiliteitsteams een goede start mee gemaakt. Goed om daarop door te pakken en te kijken of we vaardigheden en ontmoeting samen kunnen brengen. Want iedereen ervaart wel eens een afstand tot de arbeidsmarkt. En mocht je nu in deze regio in de bijstand zitten, aan het werk willen maar niet weten waar je moet beginnen: mail dan naar mooiebanen@scalabor.nl , dan kijken wij wie – gemeentes, UWV, het werkgeversservicepunt, Scalabor – jou het beste kan helpen.
