De moedige dialoog [blog]
Afgelopen week was het de Week van het Geld (www.weekvanhetgeld.nl). In deze week, georganiseerd door onder andere de banken en verzekeraars, wordt met allerlei activiteiten aandacht gevraagd voor het omgaan met geld. In eerste instantie was dit gericht op leerlingen van het basisonderwijs, maar tegenwoordig zijn de activiteiten ook gericht op het middelbaar onderwijs en ouders. Een goed initiatief voor een belangrijk onderwerp. Want kijk maar naar de cijfers in Nederland – een van de rijkste landen ter wereld. Hier zijn 650.000 huishoudens die problematische schulden hebben. En 307.000 kinderen onder de 21 groeien op in armoede. In Nederland! De belangrijkste reden waarom mensen in de schulden komen is het verlies van een baan. En de beste manier om weer uit de schulden te komen, is dan ook om weer aan de slag te gaan. Maar vaak is dat niet voldoende. Want met schulden begin je met een achterstand. Er is dan wel schuldhulpverlening, maar afhankelijk van het inkomen duurt het best lang voordat je schuldenvrij bent. Ook hier spreken de cijfers voor zich want in Nederland leven 220.000 werkenden onder de armoedegrens. 220.000, laat dat getal even op je inwerken!
Onze rol als werkgever
Ook bij Scalabor hebben we collega’s die het financieel moeilijk hebben. Ook hier zijn verschillende redenen voor. We zien dat werkzoekenden die vanuit de bijstand deelnemen aan onze arbeidsontwikkeltrajecten vaker financiële problemen hebben. Vraag is dan wat wij als Scalabor kunnen doen in aanvulling op alle hulpverlening die gemeenten vaak al bieden. We hebben hier verschillende mogelijkheden voor en dan met name aan de preventieve kant. Zo hebben wij tijdens de Week van het Geld een werkbegeleiders getraind in het herkennen van schuldenproblematiek. Want dit is nu niet het onderwerp waar je het graag over hebt. Toch zijn er signalen waar je als leidinggevende iets mee kunt. In dat kader zijn wij ook aangesloten bij De Moedige Dialoog (www.moedigedialoog.nl en www.arnhemsedialoog.nl). Zij helpen bedrijven om de problematiek te signaleren en het gesprek aan te gaan. Vervolgens is het belangrijk om de medewerker in het woud van hulpverlening het juiste loket te wijzen. Bij Scalabor doen we dat door de inzet van onze eigen budgetcoach en maatschappelijk werker. Zij gaan – nadat een leidinggevende of een werknemer zich gemeld heeft – aan de slag om te helpen met het inzichtelijk maken van financiën, geven tips geven over hoe keuzes te maken, overleggen met schuldeisers en verwijzen indien nodig door naar schuldhulpverlening. Vaak zien we daarbij twee oorzaken voor het ontstaan van schulden; een beperkte financiële zelfredzaamheid en (digitale) laaggeletterdheid.
Leren omgaan met geld
Financiële zelfredzaamheid is precies het onderwerp waar de Week van het Geld over gaat: hoe leren we mensen goed om te gaan met geld? Velen van ons hebben dat vanuit thuis meegekregen. Maar dat geldt niet voor iedereen. En hoe leer je eigenlijk met geld omgaan wanneer je nooit geld hebt? Het is dan ook zaak dat we hier veel meer aan doen, zodat schulden voorkomen kunnen worden. Wat daar enorm aan zou bijdragen is wanneer contracten, voorwaarden en andere communicatie in normale-mensen-taal geschreven wordt. We hebben inmiddels wel heel erg ons best gedaan om de maatschappij zo ingewikkeld mogelijk te maken en de kleine lettertjes onbegrijpelijk op te schrijven! En al helemaal wanneer dat digitaal is. Denk maar eens aan een aanvraag voor een huurtoeslag of het invullen van een belastingformulier. Ook om die reden bieden we bij ons arbeidsontwikkelcentrum een digitale werkplaats aan, waarbij we deelnemers helpen om naast een goed CV te maken ook digitaal op zoek te gaan naar werk. En deze weken bieden we ruimte aan de FNV die haar leden op verzoek op onze locatie helpt bij het invullen van de belastingaangifte. Om laaggeletterdheid tegen te gaan (er zijn in Nederland 2,5 miljoen mensen die moeite hebben met lezen en schrijven!) bieden we bovendien taalcursussen aan en hebben we in samenwerking met Rozet een Rozetje geopend – een kleine bibliotheek. Hier staat inmiddels ook een kinderzwerfboekenstation waar laagdrempelig boeken voor kinderen meegenomen kunnen worden.
Willen we echt iets doen aan armoede en schuldenproblematiek dan is het in de eerste plaats van belang dat we zorgen voor voldoende banen en dat we werkzoekenden die dat nodig hebben begeleiden naar werk. Daarnaast moet geïnvesteerd worden in onderwijs om mensen financieel zelfredzaam te maken en in digitale (taal)vaardigheden zodat iedereen mee kan komen in een steeds ingewikkelder wordende wereld. Daar heeft de overheid een rol in maar daar kunnen ook bedrijven als de onze, waar net wat meer medewerkers extra hulp kunnen gebruiken, zeker ook hun steentje aan bij dragen. En dan helpt het om schuldenproblematiek op de werkvloer te herkennen en de moedige dialoog aan te gaan.