De banenafspraak
Afgelopen week publiceerde Cedris, de brancheorganisatie voor arbeidsontwikkelbedrijven, een onderzoek over de resultaten van de banenafspraak. Dit is de afspraak waarin werkgevers en overheid – in het kader van de participatiewet – afspraken hebben gemaakt om banen te creëren voor werkzoekenden met een arbeidsbeperking. Conclusie van de rapportage in het kort: er wordt niet juist gemeten en in plaats van 53.000 extra banen zijn er in de afgelopen jaren slechts 12.000 banen bijgekomen. Directbetrokkenen bij de banenafspraak, zoals het Ministerie van Sociale Zaken en 100000banen, hebben ontstemd gereageerd op de publicatie, omdat er volgens hen wel juist gemeten wordt en de brancheorganisatie zelf onderdeel is van de monitoring. Een aantal politici maakte vervolgens in de aanloop naar de verkiezingen handig gebruik van de situatie door te roepen dat de participatiewet mislukt is en alles anders moet.
Achter gesloten deuren
Ik weet niet welke telling juist is en vind het dan ook moeilijk om over het onderzoek oordelen. Wel weet ik dat het heel ingewikkeld is om nieuwe banen juist te tellen en weet ik dat je met statistieken verschillende verhalen kan vertellen. Ook vraag ik mij hardop af wat het doel is van de publicatie. Cedris geeft aan dat de reden hiervan is om aan te geven dat er echt nog wel een tandje bij moet om banen te creëren voor werkzoekenden met een arbeidsbeperking. Dat lijkt mij altijd een goede oproep. Mijns inziens was het echter constructiever geweest om de discussie over welke telling en welke methodiek juist is achter gesloten deuren te voeren. Deze discussie levert namelijk op zichzelf geen enkele extra vacature op. Zelf vond ik het ook wel een klap in het gezicht van al die werkgevers en betrokken in het veld, die heel hard werken om van de banenafspraak een succes te maken. En die geslaagde voorbeelden zie ik gelukkig dagelijks om mij heen.
Inclusie op de agenda
Zo mocht ik afgelopen week een aantal stellingen inbrengen tijdens een webevent over inclusie van de VVD in Arnhem. Wellicht niet de partij die direct geassocieerd wordt met het onderwerp. En toch zijn zij een van de partijen die inclusie regelmatig op hun agenda hebben staan en zich laten bijpraten door ervaringsdeskundigen. Want inclusie is niet alleen een maatschappelijk onderwerp maar – met een arbeidsmarkt die steeds krapper wordt – ook een economisch onderwerp. Tijdens het webinar kwam overigens naar voren dat het nog steeds heel lastig is voor werkzoekenden (met in dit geval fysieke beperkingen) om de juiste weg naar een werkgever te vinden. Werk aan de winkel dus. Later in de week praatte ik ook mee over de toekomst van het hoger economisch onderwijs in Nederland. Daar ging het over maatschappelijke ontwikkelingen en hoe het economische onderwijs op het HBO daarbij aan moet sluiten. En ook hier was inclusie – iedereen laten mee doen – weer een onderwerp.
Voorbeelden uit de praktijk
Nu zou je kunnen zeggen dat bovenstaande voorbeelden nog vrij theoretisch zijn en niet direct banen opleveren. Daarom ook nog een paar praktische voorbeelden van afgelopen week: op maandag waren wethouder Martien Louwers en ik op bezoek bij Rijnstate. Het ziekenhuis heeft inmiddels al 40 banen gecreëerd voor de doelgroep en heeft aangegeven dit aantal te willen verdubbelen. Wel lopen ze nog tegen allerlei – administratieve en bureaucratische – zaken aan en gaat het creëren van banen in een complexe organisatie echt niet vanzelf. Maar de wil en de bewijslast zijn er. Ook werd afgelopen week het Arnhem Pakket gelanceerd door lokale ondernemers met lokale producten. Een deel van de opbrengst komt ten goede aan de zorg en het pakket wordt door Scalabor ingepakt, een heel praktisch voorbeeld van inclusie. En dan mocht ik afgelopen week ook nog op bezoek bij een productiebedrijf dat overweegt om in de regio een fabriek te openen. Eén van hun beweegredenen om voor Arnhem te kiezen, is de aanwezigheid van een arbeidsontwikkelbedrijf dat kan helpen bij hun bemensing in onder andere de logistiek.
Nog een laatste voorbeeld: deze week namen we afscheid van Wim de Goei, directeur van Presikhaaf Schoolmeubelen. Wim vertrekt na 5 jaar naar een ander bedrijf in kantoorinrichting. Ook al waren we het niet altijd met elkaar eens, we hebben wel met veel respect samengewerkt. En altijd met hetzelfde doel voor ogen; hoe krijgen we zoveel mogelijk mensen aan het werk. Door de overname van de fabriek door Ahrend is de werkgelegenheid in deze regio gebleven. En ook nu het moederbedrijf gedwongen is om te reorganiseren, ontzien zij de fabriek in Arnhem. Misschien dus niet direct nieuwe banen, maar wel zeker het behoud van banen in een tijd dat werkeloosheid stijgt.
Deze voorbeelden bewijzen dat de banenafspraak leeft, dat inclusie een belangrijk thema geworden is én dat er vanuit allerlei partijen hard gewerkt wordt om een inclusieve arbeidsmarkt te bewerkstelligen. En of er dan nog een tandje bij kan en er zaken zijn die anders moeten of beter kunnen; zeker!
